Luật giao dịch điện tử 2005 thì hợp đồng điện tử được quy định quy định như sau:

Hay nói một cách dễ hiểu thì hợp đồng điện tử là sự thỏa thuận, giao kết về việc xác lập thay đổi, chấm dứt về quyền và nghĩa vụ dân sự bằng phương tiện điện tử.

2. Đặc điểm cơ bản của hợp đồng điện tử là gì?

Hợp đồng điện tử mang trên mình một vài đặc điểm mà doanh nghiệp cần lưu ý khi sử dụng như sau:

· Hợp đồng điện tử sẽ khác so với hợp đồng giấy là các thông tin sẽ được thể hiện và lưu trữ bằngthông điệp dữ liệu điện tử.

· Đối với hợp đồng giấy thì chủ thể tham gia chỉ có bên mua bên bán, nhưng đốivới hợp đồng điện tử thì chủ thể ngoài bên mua và bán còn có bên thứ 3. Chủ thể thứ 3 ở đây là cơ quan, đơn vị cung cấp chứng thực chữ ký điện tử. Và bên này thì không tham gia vào hợp đồng mà chỉ đóng vai trò như là 1 đơn vị đảm bảo tính giá trị và pháp lý của hợp đồng.

· Sự thuận tiệnsử dụng được mọi lúc mọi nơi. Thông tin hợp đồng được thiết lập dưới dạng dữ liệu điện tử nên việc ký kết không cần gặp nhau trực tiếp vẫn có thể thực hiện. Chỉ cần với một thiết bị có kết nối internet là bạn có thể thao tác dù đang ở bất kỳ đâu.

3. Các loại hợp đồng điện tử phổ biến hiện nay

3.1. Phân loại theo hình thức hợp đồng

· Hợp đồng giấy được đưa lên website

Đây là dạng hợp đồng được soạn thảo trên giấy, sau đó upload lên để các bên tiến hành ký tá. Khi upload lên hợp đồng thường được định dạng file là PDF. Nút tick xanh thể hiện sự đồng ý với các điều khoản nội dung trong hợp đồng. Và kèm theo đó còn có 2 sự lựa chọn là đồng ý hoặc khong đồng ý ký hợp đồng.

· Hợp đồng hình thành qua giao dịch điện tử

Đây là một hợp đồng không được soạn sẵn mà được hình thành trong quá trình giao dịch tự động. Các nội dung trên hợp đồng sẽ được máy tính tổng hợp tự động và xử lý dựa trên các thông tin khách hàng nhập trong quá trình giao dịch.

Cuối quá trình là sự đồng ý và hoàn thành xác nhận đồng ý của khách hàng với các nội dung điều khoản. Sau đó, bên bán sẽ nhận được thông báo về hợp đồng và sẽ có động thái là gửi xác nhận đến người mua qua: mail, fax, số điện thoại….

· Hợp đồng điện tử hình thành qua email

Việc dùng email để ký hợp đồng cũng là một hình thức của hợp đồng điện tử. Các quy trình về cơ bản giống như hợp đồng truyền thống. Tuy nhiên, phương tiện giao kết là thông qua máy tính, email….

Mà ở hình thức này thì lợi ích củahợp đồng điện tử là gì?. Đó chính là tốc độ, thời gian và chi phí được tiết kiệm tối đa. Nhưng vẫn còn một số vấn đề cần lưu ý là việc giao kết qua email thì tính bảo mật thấp, dễ bị lộ thông tin. Và việc ràng buộc trách nhiệm và tính pháp lý của các bên chưa được đảm bảo.

3.2 Phân loại theo mục đích hợp đồng

· Hợp đồng thương mại điện tử ( hợp đồng kinh tế)

Đây là một loại hợp đồng thương mại điện tử, một bên là doanh nghiệp/thương nhân. Bên còn lại phải có chức năng pháp lý với mục đích là xác định thông điệp dữ liệu của hợp đồng. Và các thông tin dữ liệu cần đáp ứng điều kiện, tiêu chuẩn, kỹ thuật theo quy định của pháp luật hiện hành.

Đặc điểm của hợp đồng thương mại điện tử là:

· Hai bên tiến hành ký hợp đồng thì một bên là thương nhân và một bên là chủ thể có tư cách pháp lý.

· Mục đích của hợp đồng chính là lợi nhuận.

· Đối tượng giao dịch là hàng hóa hoặc là hợp đồng dịch vụ.

· Hợp đồng lao động điện tử

Là hợp đồng giao kết giữa người lao động với người sử dung lao động về trách nhiệm của các bên, cũng như chế độ tiền lương, phúc lợi…. Các thông tin này thể hiện dưới dạng dữ liệu điện tử, có giá trị như hợp đồng lao động văn bản.

· Hợp đồng dân sự điện tử

Là hợp đồng được giao kết trên phương tiện điện tử. Với sự thỏa thuận giữa các bên về việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền nghĩa vụ dân sự dưới hình thức thông điệp dữ liệu điện tử, tuân thủ theo quy định của pháp luật Việt Nam về giao dịch điện tử.

Đối với pháp luật Việt Nam hiện hành thì có một số lĩnh vực không áp dụng hình thức hợp đồng điện tử. Đó là: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sở hữu nhà, các văn bản liên quan đến bấ động sản, văn bản thừa kế, giấy đăng ký kết hôn, ly hôn, khai sinh, khai tử…. Do đó, để xác định được tính chất và giá trị , tính pháp lý thì cần phải đặt các mối quan hệ và giao dịch cụ thể.

Hợp đồng điện tử giúp doanh nghiệp giảm đến 90% thời gian giao dịch và tiết kiệm tới 85% chi phí.